Over verduurzaming is een overvloed aan informatie beschikbaar. Deze pagina bevat een selectie die toegespitst is op de monumenteigenaar die voor een verduurzamingsopgave staat.
Verduurzamen, wat kunt u zelf doen?
Verduurzamen in tien stappen
Monumenten.nl, een initiatief van het Nationaal Restauratiefonds, maakte samen met bouwfysicus Marc Stappers van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een handzaam tien stappenplan voor verduurzaming van monumentale panden. Het stappenplan is zo opgezet dat u er meteen mee aan de slag kunt.
Zelfscan
Met de online Zelfscan Duurzaam Monument ontdekt u in een paar minuten hoe u uw monument verduurzaamt.
Informatieavond Verduurzaming Boerderijenfonds 2 maart 2022
Bekijk hier de PowerPointpresentatie. Duurzaamheidsexpert Jill Vervoort belicht de doelen en thema’s die spelen bij het verduurzamen van agrarisch erfgoed.
Via deze link kunt u de avond terugkijken.
Infomarkt ‘Boerderijen hebben de toekomst!, 9 juli, Willemshoeve, Soest
Tijdens deze dag hielden Piet den Hertog, Henk Lakerveld en Louis de Jonge presentaties over het verduurzamen van historische boerderijen. De PowerPointpresentaties van Piet den Hertog en Henk Lakerveld kunt u inzien door de link aan te klikken.
Inspiratie
Het Green Light Magazine is weliswaar niet specifiek geschreven voor boerderij-eigenaren maar biedt desondanks veel inspirerende ideeën.
In deze film wordt een geheel houten stolpboerderij verduurzaamd.
Samenwerken met overheid en experts
RCE Zien verduurzamen doet verduurzamen
Het in een vroeg stadium betrekken van erfgoedexperts èn gedurende het hele proces intensief af stemmen draagt bij aan een goed eindresultaat voor deze eigenaar van langgevelboerderij Nuwenhuys bij Breda.
Een adviesrapport met verduurzamingsmaatregelen was de onderlegger van ingrepen in dit Leidse pand, waarbij de vraag niet was ‘0- op de meter’ maar reductie van energie verbruik en verhoging van het wooncomfort.
In dit filmpje is de wens van de eigenaar om het energielabel van de monumentale boerderij naar Label A terug te brengen.
De hele serie Zien verduurzamen doet verduurzamen ziet u hier.
Ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed
Voor eigenaren van een monument met een maatschappelijke functie is er de Regeling specifieke uitkering ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed . Het ontzorgingsprogramma ondersteunt kleine maatschappelijk vastgoedeigenaren bij het verduurzamen van de gebouwen die zij in eigendom hebben. Het programma wordt verzorgd door de provincies.
Theoretische achtergrondinformatie
ERM Monument van morgen
Aflevering 2 gaat in op de samenhang van isoleren en ventileren. Het voorbeeld is niet in een boerderij gefilmd maar is hier geplaatst omdat het de problematiek goed uitlegt.
Praktische informatie
ERM Monument van morgen Aflevering 3 gaat in op het isoleren van een dak van een historische boerderij.
RCE Zien verduurzamen doet verduurzamen Plaatsing van een warmtepomp in een Rijksmonument in de Amsterdamse binnenstad. Een pilotproject van Stichting Green Light District i.s.m De Groene Grachten en de Gemeente Amsterdam.
Provincie Groningen, Libau en Boerderijenstichting Groningen publiceerde in 2017 het rapport ‘In Groningen gaat het dak er af’. De aanleiding was de verplichte verwijdering van asbestdaken voor 2024 (een maatregel die door de overheid is teruggedraaid). De publicatie geeft veel concrete voorbeelden van dakbedekking met behoud van cultuurhistorische waarden. Zie ook de https://vimeo.com/266139948bijhorende film.
Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling onderzocht hoe monumenten met respect voor hun cultuurhistorische waarde op innovatieve wijze energiezuiniger kunnen worden gemaakt. De belangrijkste resultaten zijn samengevat in dit document. Demi-More is de afkorting voor ‘Demonstration of Energy efficiency by Measurement and Innovation gives More’
Download hier het document
https://maakmonumentenduurzaam.eu/het-project/resultaten-demi-more/
Een in 2019 ontwikkelde kaart brengt cultuurhistorische kenmerken en karakteristieken van het landschap in beeld. De kaart is ontwikkeld om regio’s te helpen bij het opstellen van een Regionale Energiestrategie (RES)-rekening te houden met de karakteristieken van het cultuurlandschap. Voor eigenaren die de mogelijkheden onderzoeken om agrarisch erfgoed te herbestemmen en daarbij ‘gebied breed’ te kijken biedt de kaart tevens veel nuttige informatie. Zie onderstaande link:
Januari 2021
”….monumenten (zijn) bij uitstek de blijvertjes van de gebouwenvoorraad. We willen ze tot in lengte van dagen behouden en gebruiken en ze hebben een publiek waardevolle status. Is dat niet juist heel duurzaam?”
Op verzoek van Het NRP (Nationaal Renovatie Platform) schreef onderzoeker en architect Paul Meurs het essay ‘Niets zo duurzaam als een monument’, dat gaat over erfgoed en duurzaamheid. Het essay is het resultaat van gesprekken die Meurs had met een aantal praktijkmensen en academici over de stellingname dat monumenten bij uitstek het goede voorbeeld zijn voor de verduurzaming van de bestaande gebouwenvoorraad.
Naar aanleiding van het essay organiseerde NRP een gesprek met Paul Meurs, Wessel de Jonge hoogleraar Heritage&Design aan de TU Delft, tevens directeur WDJArchitecten), Susan Lammers (directeur Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) en Charlotte Uiterwaal (projectmanager MeyerBergman Erfgoed Groep). Ze praten over hoe erfgoed een voorbeeld en inspiratiebron vormt voor verduurzamingsopgave. Het werd een inspirerend gesprek dat veel inzicht verschaft in het brede scala aan mogelijkheden van verduurzaming van monumenten.
Paul Meurs is hoogleraar Bouwkunde/Architectural Engineering aan de TU Delft, partner bij Steenhuismeurs en architect-onderzoeker)
